พุทธรักษาเป็นไม้มงคลและเป็นไม้สมุนไพรด้วย

         พุทธรักษาเป็นไม้มงคลและเป็นไม้สมุนไพรด้วย ดอกนั้นนำมาต้มน้ำดื่มให้รสผาด ช่วยสมานท้อง ต้นหรือเหง้าที่อยู่ใต้ดิน มีรสขม เย็น ใช้ร้กษาโรคบิด อาเจียนเป็นเลือด และโรคภายในทั้งบุรุษและสตรี นอกจากนี้ยังนำมาตำพอกแผล แก้อาการบวม อักเสบ เป็นไม้ล้มลุก ที่มีชื่อเป็นสิริมงคลมาก ดังนั้นตั้งแต่สมัยโบราณมาแล้ว ชายไทยจึงนิยมปลูกพุทธรักษาเอาไว้ในบ้าน เพราะหมายความถึง การมีพระพุทธเจ้าคอยคุ้มครองรักษาให้อยู่เย็นเป็นสุข

       การปลูกต้นพุทธรักษานั้น สมาชิกภายในบ้านสามารถปลูกได้หมด หรืออาจจะช่วยกันปลูกคนละไม้คนละมือก็ได้เช่นกัน และยังจะช่วยให้สัมพันธภาพในครอบครัวแน่นแฟ้นขึ้นด้วย

    ควรปลูกต้นพุทธรักษาเอาไว้ทางทิศตะวันตก ต้นพุทธรักษา จะได้คอยปกป้องคุ้มครองครอบครัวให้แคล้วคลาดจากเรื่องร้าย

    วันพุธเป็นวันที่เหมาะสำหรับการปลูกต้นไม้ชนิดนี้มากที่สุด เพราะคนโบราณเชื่อว่า หากต้องการปลูกต้นไม้ เพื่อยึดเอามงคล จากความสวยงามของดอกไม้ ก็ควรจะปลุกวันพุธ เพื่อที่ต้นไม้นั้น จะได้ออกดอกบานสะพรั่งอยู่เสมอ และเป็นสิริมงคลเสริมส่งดวงชะตาให้รุ่งโรจน์ลักษณะทั่วไปพุทรักษา 

พุทธรักษาเป็นพรรณไม้ล้มลุก เนื้ออ่อนอวบน้ำ ลำต้นมีความสูงประมาณ 1-2 เมตร มีลำต้นอยู่ใต้ดินเรียกว่า เหง้า มีการเจริญเติบโตโดยแตกหน่อเป็นกอคล้ายกับกล้วย ลักษณะหน่อที่เจริญเป็นต้นเหนือพื้นดินนั้นมีลักษณะกลมแบนสีเขียวขนาดลำต้นโตประมาณ 2-4 เซนติเมตร ใบมีขนาดใหญ่สีเขียวโคนใบและปลายใบรีแหลม ขอบใบเรียบ กลางใบเป็นเส้นนูนเห็นได้ชัดโคนใบมีก้านใบซึ้งยาวเป็นกาบใบหุ้มลำต้นซ้อนสลับกัน ขนาดใบกว้างประมาณ 10-15 เซนติเมตร ยาวประมาณ 25-35 เซนติเมตร ออกดอกเป็นช่อตรงส่วนยอดของลำต้น ช่อดอกยาวประมาณ 15-20 เซนติเมตร ประกอบด้วยดอก 8-10 ดอก และมีกลีบดอกบางนิ่ม ขนาดของดอกและสีสรรแตกต่างกันไปตามชนิดพันธุ์ การเป็นมงคลต้นพุทธรักษา คนโบราณเชื่อว่า บ้านใดปลูกต้นพุทธรักษาไว้ประจำบ้านจะช่วยคุ้มครอง ป้องกันอันตรายแก่บ้านและผู้อาศัยได้ เพราะพุทธรักษาเป็นพรรณไม้ที่คนโบราณเชื่อว่า มีพระเจ้าคุ้มครองรักษาให้มีความสงบสุข คือเป็นไม้มงคลนั่นเอง ตำแหน่งที่ปลูกและผู้ปปลูกพุทรักษา เพื่อเป็นสิริมงคลแก่บ้านและผู้อาศัย ควรปลูกต้นพุทธรักษาไว้ทางทิศตะวันตก ผู้ปลูกควรปลูกในวันพุธ เพราะโบราณเชื่อว่าการปลูกไม้เอาประโยชน์ทั่วไปทางดอกให้ปลูกในวันพุธ 

ประโยชน์ :  ดอกตำพอกห้ามเลือด รักษาแผลหนอง ใบแก้อาการจุกเสียด แก้ท้องเสีย แก้อาเจียน

ชื่อสามัญ              Canna, Indian shoot

ชื่อวิทยาศาสตร์    Canna generalis

ตระกูล                 CANNACEAE

ถิ่นกำเนิด            หมู่เกาะฮาวาย

พุทธรักษา นิยมปลูก 2 วิธี 

1. การปลูกในแปลงปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านและสวน ถ้าปลูกในพื้นที่ขนาดใหญ่ควรใช้แปลงปลูกขนาด 2 x 10 เมตร

   โดยการยกร่องคล้ายแปลงปลูกผัก การเตรียมดินใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตรา 10-20 กิโลกรัม/แปลง ขนาดหลุมปลูก 30 x 30

   x30 แต่ถ้าปลูกเพื่อประดับบ้าน คนไทยโบราณนิยมปลูกไว้เป็นแนวรั้วบ้านหรือปลูกเป็นกลุ่มเล็ก ๆ ในพื้นที่ที่จำกัด ขนาดหลุม

    ปลูก 30 x 30 x 30 ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก : ดินร่วน อัตรา 1 : 1 ผสมดินปลูก

2. การปลูกในกระถางเพื่อประดับอาคารบ้านเรือน ส่วนใหญ่ใช้เป็นดอกประดับภายนอก ควรใช้กระถางทรงสูง ขนาด 10-16 นิ้ว    ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก:แกลบผุ:ดินร่วนอัตรา1:1:1ผสมดินปลูกและควรเปลี่ยนกระถาง12ครั้งต่อปีเพราะการขยายตัวของหน่อ

    แน่นเกินไป และเพื่อเปลี่ยนดินปลูกใหม่ แทนดินปลูกเดิมที่เสื่อมสภาพไป การดูแลรักษาพุทธรักษา 

แสง                           ชอบแสงรำไร หรือแสงแดดจัดกลางแจ้ง

น้ำ                             ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง ควรให้น้ำ 3-5 วัน/ ครั้ง

ดิน                            เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนหรือดินร่วนปนทราย

ปุ๋ย                            ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตรา 0.5-1 กิโลกรัม/กอ ปีละประมาณ 4-6 ครั้ง

การขยายพันธ์          นิยมขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อ เพาะเมล็ด วิธีที่นิยมและได้ผลดี การแยกหน่อ

โรคและแมลง            ไม่ค่อยมีโรคที่เป็นปัญหา ส่วนแมลงที่รบกวน ได้แก่ พวกเพลี้ยแป้งและเพลี้ยหอย ซึ่งจะพบมากในหน้าร้อน

การป้องกันกำจัด      ฉีดพ่นด้วย มาลาไธออนหรือไดอาซินอนถ้าหากกอมีขนาดใหญ่และทึบอาจใช้ยาดูดซึม จำพวกไซกอน

                                  ละลายน้ำรด ตามอัตราที่ระบุไว้ในฉลากก็ได้

เอกสารอ้างอิง

http://www.maipradabonline.com/maimongkol/putaraksa.htm

http://www.paisarn.com/tree/tree30.htm

http://agkc.lib.ku.ac.th/plantwebsite/